Komunikasi Lembaga Pemantauan Audit Suruhanjaya Sekuriti Malaysia kepada Juruaudit dan Jawatankuasa Audit

7 April 2020

KESAN PANDEMIK COVID-19 TERHADAP PELAPORAN KEWANGAN ENTITI KEPENTINGAN AWAM

Lembaga Pemantauan Audit (AOB) Suruhanjaya Sekuriti Malaysia (SC) memantau rapi kesan pandemik Covid-19 terhadap pelaporan kewangan entiti kepentingan awam (PIE) yang beroperasi dalam pasaran modal Malaysia. AOB SC sedar kesulitan yang dihadapi oleh juruaudit dalam menjalankan kerja audit mereka disebabkan oleh sekatan perjalanan yang dikenakan. Pasukan audit mungkin tidak mempunyai akses atau terhad kepada buku kewangan dan rekod pelanggan masing-masing. Ini boleh melewatkan atau menjejaskan kemajuan kerja audit dan membawa kepada kesukaran dalam memenuhi tarikh akhir pelaporan atau kawal selia bagi penerbitan penyata kewangan atau Laporan Tahunan yang telah diaudit.

Dalam tempoh ini, semua sedia maklum bahawa tumpuan pengurusan dan pengarah adalah untuk memastikan kesinambungan operasi perniagaan PIE dan keupayaan PIE untuk mendepani ketidaktentuan pasaran atau industri. Walau bagaimanapun, AOB SC ingin menegaskan bahawa para Pengarah dan, khususnya Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus bertanggungjawab untuk menjalankan tugas mereka untuk memantau proses pelaporan kewangan PIE bagi memastikan maklumat kewangan teraudit yang boleh dipercayai disediakan kepada pengguna penyata kewangan untuk membuat keputusan yang bermaklumat.

Ahli-ahli Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus memainkan peranan penting dalam menyokong proses audit PIE mereka dan, juruaudit diingatkan bahawa kualiti audit masih perlu didukung pada setiap masa. AOB SC ingin mengambil kesempatan ini untuk menegaskan bidang tumpuan, yang harus diberi perhatian khusus oleh juruaudit dan Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus khusus ketika melaksanakan tanggungjawab mereka dalam tempoh yang mencabar ini:

Juruaudit
Untuk mempertimbangkan dan mengkaji dan/atau menyemak semula pelan audit bagi memastikan mereka mempunyai masa yang mencukupi untuk melaksanakan audit dan dalam keadaan tertentu, mempertimbangkan untuk melaksanakan prosedur alternatif bagi memastikan bukti audit yang mencukupi untuk memperoleh kesimpulan daripada audit mereka;
Berhati-hati dan amat skeptikal semasa meneliti bidang-bidang audit seperti usaha berterusan dan menilai petunjuk berpotensi kemerosotan aset. Apabila menilai penilaian penting oleh pihak pengurusan dalam andaian usaha berterusan, tumpuan adlah bukan sahaja kepada aliran pendapatan masa depan PIE tetapi juga pertimbangan juga juga perlu dimasukkan input luaran seperti ketersediaan rantaian penawaran PIE terhadap bahan mentah dan pembelian inventori yang sama penting dalam menilai keupayaan PIE untuk terus beroperasi;
Sebagai juruaudit kumpulan, untuk merancang dan memastikan bahawa bukti audit yang sewajarnya mengenai maklumat kewangan bagi komponen telah diperoleh memandangkan bahawa semakan di tapak operasi terhadap kertas kerja juruaudit komponen tidak mungkin dapat dijalankan atau terdapat kelewatan untuk mengakses atau ketidakupayaan akses maklumat komponen;
Untuk menentukan sama ada penzahiran dalam laporan tahunan yang berkaitan dengan kesan pandemik Covid-19 terhadap operasi semasa dan prospek masa depan PIE adalah mencukupi bagi memastikan pengguna penyata kewangan dimaklumkan mengenainya;
Untuk menilai sama ada wujud sebarang kejadian yang berlaku antara tarikh pelaporan kewangan dan tarikh laporan juruaudit yang memerlukan prosedur audit tambahan untuk dilaksanakan ke atas perkara-perkara yang telah dimuktamadkan sebelum ini;
Untuk menilai sama ada wujudnya perkembangan ekonomi, kawal selia, industri atau lain yang penting yang timbul daripada pandemik Covid-19 yang akan menjadi peristiwa atau transaksi penting dalam tempoh tersebut dan memerlukan perhatian juruaudit dan sama ada keadaan sedemikian perlu didedahkan sebagai Matlamat Audit Utama dalam laporan juruaudit;
Untuk mempertimbangkan kemasukan pengubahsuaian kepada pendapat audit yang dinyatakan dalam penyata kewangan sekiranya kesan ketidakupayaan untuk memperoleh bukti audit yang mencukupi adalah material dan/atau merangkumi penyata kewangan; dan
Dalam menggalakkan ketekalan prestasi pembabitan, untuk mengenal pasti bidang risiko utama dan mempertimbangkan pengeluaran dan/atau penyediaan panduan perkara khusus atau panduan teknikal tambahan kepada pasukan audit.

Sekiranya juruaudit perlu menilai semula kerja yang dilakukan sebelum ini (atau pada peringkat interim) dengan perkembangan situasi semasa, juruaudit hendaklah memaklumkannya kepada jawatankuasa audit dan/atau Mereka Yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus dan bekerjasama dengan pengurusan PIE untuk memastikan bahawa audit berkualiti tinggi tidak terjejas dalam jangka masa yang diperlukan. Sekiranya juruaudit tidak dapat melengkapkan audit dalam jangka masa yang diperlukan, nada yang kukuh di peringkat atasan firma audit diperlukan untuk menangani tekanan daripada pelanggan untuk memuktamadkan laporan juruaudit sebelum tempoh masa pelaporan.

Juruaudit harus menyedari bahawa salah satu tanggungjawab utama jawatankuasa audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus adalah untuk mengikuti kemajuan audit syarikat mereka dan memastikan bahawa pihak pengurusan PIE menyediakan maklumat yang relevan dan mencukupi kepada juruaudit tepat pada masanya bagi membolehkan juruaudit memenuhi tempoh masa pelaporan yang ditetapkan.
Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka Yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus
Untuk memberi tumpuan kepada pada pertimbangan utama oleh pihak pengurusan dalam menilai sama ada terdapat apa-apa kemerosotan aset dan status usaha berterusan PIE apabila melaksanakan fungsinya untuk menyemak penyata kewangan akhir tahun;
Untuk mencabar pengurusan mengenai keberkaitan atau kesesuaian mana-mana kenyataan yang berpandangan ke hadapan, jika ada, yang dibuat dalam laporan tahunan;
Untuk memastikan bahawa tempoh masa audit dan tarikh akhir pelaporan yang ditetapkan oleh pengurusan kepada juruaudit adalah munasabah dan boleh dicapai bagi memastikan bahawa kualiti audit tidak terjejas;
Untuk mempertimbangkan yang diperlukan dalam menentukan tindak balas pelaporan yang sesuai kepada peristiwa selepas tarikh pelaporan dan tahap penzahiran kualitatif atau kuantitatif yang wajar;
Untuk mempertimbangkan apa-apa gangguan dalam aliran maklumat biasa daripada subsidiari, syarikat bersekutu dan usaha sama kepada kumpulan serta memaklumkan dengan segera kesannya terhadap proses pelaporan kewangan kepada juruaudit;
Untuk menilai kesan terhadap proses pengurusan risiko dan sistem kawalan dalaman yang mungkin memberi kesan kepada fungsi pelaporan kewangan PIE dan berkomunikasi kepada juruaudit dengan segera;
Untuk memastikan penilaian yang tepat dan penzahiran yang mencukupi dibuat oleh pihak pengurusan berkenaan sebarang ketidakpastian material yang timbul daripada andaian usaha berterusan yang diguna pakai oleh pihak pengurusan dalam penyediaan penyata kewangan yang teraudit dan juruaudit telah memperoleh bukti audit yang sesuai dan mencukupi dengan yang sejajar dengan andaian pihak pengurusan; dan
Untuk membincangkan draf Perkara Audit Utama (KAM) dengan juruaudit masing-masing bagi memastikan isu-isu yang paling utama dalam audit dizahirkan dan untuk menangani isu-isu yang diketengahkan oleh juruaudit dengan pengurusan, jika ada, dan menentukan sama ada isu-isu tersebut perlu ditangani dalam laporan Jawatankuasa Audit kepada para pemegang saham.

Panduan bagi juruaudit dan Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus, di atas akan sentiasa dikemas kini, memandangkan perbezaan dalam kerumitan struktur, industri, situasi dan persekitaran operasi PIE.

Penyelarasan teliti antara juruaudit dan Jawatankuasa Audit dan/atau Mereka yang Dipertanggungjawabkan dengan Tadbir Urus adalah perlu dalam tempoh ini bagi mendukung kualiti audit dan membolehkan audit dijalankan mengikut piawaian yang diperlukan.

LEMBAGA PEMANTAUAN AUDIT